In aanloop naar de Olympische Spelen 2024 brengen we elke maand een overzicht van een Olympische zeilklasse die aan bod komt. Het IOC koos de prachtige locatie Marseille met haar baai en grillige rotsformaties aan de Middellandse Zee. De Nacra 17, speciaal ontwikkeld om een nieuwe generatie zeilers warm te maken voor de Olympische Spelen, staat met zijn foils garant voor erg snelle en haast acrobatische races. We hebben met onze Belgen heel wat talent in de pipeline zitten.
> snelste olympische zeilboot
> gemengde gender klasse
> 4-point foiler
Het verhaal van de Nacra 17 tekent zich de voorbij jaren af als een intense tweestrijd tussen Groot-Brittannië en Italië, aanvankelijk met sterke Britten, maar de weegschaal is ondertussen gekanteld in het voordeel van Italië. Dan spreken we over Ruggero Banti en Catarina Tati, Olympisch goud in Enoshima, en John Gimson en Anna Burnett, zilver. Sinds 2020 verdelen ze ook de gouden en zilveren WK medailles onder elkaar. Kijken we vooruit naar het wereldkampioenschap 2024 en de Olympische krachtmeting in Marseille, dan lijkt de vraag welk ander land erin kan slagen om deze fantastische zeilers, die bovendien vrienden en trainingspartners zijn, van het podium te verdringen.
Zweden doet ook mee aan de wereldtop, met Emil Jarudd en Hanna Jonsson, net als het Duitse duo Paul Kohlhoff en Alica Stuhlemmer. Finland en Australië mogen evenmin worden onderschat. Terwijl er misschien een Franse verrassing uit de bus komt, zeilend in hun thuisland. Het wordt boeiend om volgen, én om te ontdekken in welke mate de zeilers de grenzen van de foiling cat verder verleggen. Want de huidige Nacra 17, de foiling cat, is pas aan de tweede Olympische Spelen toe. In april is er de Trofeo Princesa Sofia voor de World Cup, en het wereldkampioenschap 2024 staat geprogrammeerd van 7 tot 12 mei.
Nacra 17 België: talenten in opkomst
Ook in ons land is de klasse populair, voornamelijk bij jonge catamaranzeilers. Er loopt een olympisch programma van WWSV met jonge talenten, en de Canadees Ian Andrews als coach, dat ondersteund wordt door de RBSC en haar bekende catamaranbasis in Duinbergen. Zeilers als Lucas Claeyssens en Eline Verstraelen (meer hierover in deze Varen) Janne Ravelingien, Kwinten en Liselotte Borghijs en Arthur De Jonge maken deel uit van het Nacra 17 Olympic Talent Team. Er is veel enthousiasme en ambitie met het oog op Marseille, maar een selectie 2024 zou gezien hun jonge leeftijd al een heel knappe prestatie zijn. In ieder geval is er een mooi perspectief voor de Nacra voor Los Angeles 2028.
Nacra 17 Techniek en handeling
Nacra Sailing International in Scheveningen produceert de olympische catamaran. Hij werd in 2011 ontwikkeld in samenwerking met het ontwerpbureau Morrelli & Melvin uit Californië, ook bekend van de America’s Cup. De criteria van World Sailing voor de Olympische Spelen van 2016 lieten veel vrijheid. Het IOC wou een cat die spannend, uitdagend en trendy genoeg was om een jonge generatie zeilers warm te maken voor de Olympische Spelen. Berekend ook op het zeilen met een gemengd duo.
Z-foils
De Nederlandse catamaranproducent kwam voor de dag met een compleet nieuw ontwerp. Een snelle cat met minimale drag en een groot zeilvolume. Een stijve, lichte romp en een carbonmast, en een optimaal bemanningsgewicht van 135 kg. Na Rio 2016 volgde een ingrijpende aanpassing: de Nacra 17 werd een 4-point foiler met gekromde zwaarden met een steekdiepte van 1.71 m, en roeren met een T-vorm. Tevens ontworpen door Morelli & Melvin en gemaakt bij DNA Performance Sailing. Dan krijg je een heel andere boot, die foilend volledig uit het water komt en gaat vliegen. Om ermee te zeilen is er speciale techniek nodig.
Pijlsnel
Uit amper 8 knopen wind kunnen geoefende zeilers 22 knopen ontwikkelen, en topsnelheden van 30 knopen zijn geen uitzondering. Dankzij de T-roeren kan je er ook upwind mee foilen, waardoor hij vandaag zo’n 50 procent sneller is dan de oorspronkelijke versie van 2016.
Heel uitdagend, moeilijk te temmen
Om de Nacra te zeilen is er lef, fysieke kracht, behendigheid en veel aandacht voor gewichtsverdeling en het trimmen van foils en zeilen nodig. De romp zweeft volledig boven het water, slechts geleid met de tips van de zwaarden en roerbladen. Terwijl de ene stuurt, de tactiek bepaalt, en meehelpt met de lichaamstrim, doet de andere de zeiltrim en geeft als een soort radar informatie door over alles wat belangrijk is in de race area. Hangend met z’n twee in de trapeze zie je ze soms met heel wat voetenwerk de romp onder controle houden. Tijdens het opkruisen neemt het overstag gaan met een foiler net iets meer tijd in beslag dan niet foilend. Tijdens races wordt graag gekozen voor lange slagen, om het maximum aan snelheid uit de foiling cat te kunnen halen. (Laurens Morel / via WWSV)
Technische gegevens
Ontwerp: Morrelli & Melvin, Nacra Sailing Int.
Jaar: 2011 (productie 2012)
Crew: 2
Trapezes: 2
Romplengte: 5,25 meter
Breedte: 2,59 meter
Waterverplaatsing: 141 kg
Zeilen :- Grootzeil: 14,65 m², Genua: 4 m², Gennaker: 19,5 m²
Info: nacra17.org
Olympic Multihull terugblik: Belgisch WK zilver in de Tornado
De voorloper van de Nacra 17 in de Olympische multihull was de Tornado, de catamaran die van 1976 tot 2008 voor heel wat sensatie heeft gezorgd. Een klasse met een Belgisch tintje, en daarvoor gaan we terug naar 2007. Op zijn 36ste werkte Sebbe Godefroid, die in 1996 olympisch zilver had meegebracht uit Atlanta, volop aan een vierde olympische campagne, samen met Carolijn Brouwer. In een open klasse die door mannenduo’s werd gedomineerd zeilden Carolijn en Sebbe een schitterend wereldkampioenschap in Cascais. Zilver en meteen kwalificatie voor Qingdao 2008. Qingdao leverde dan wel geen medaille op, ze hadden als gemengd team wel een statement gemaakt.
(Voor een PDF-versie van het verschenen artikel klik hier)
